Paylaşımın Dinmek Bilmeyen Yağmuru ..Forum EyLüL SizLerLe
Would you like to react to this message? Create an account in a few clicks or log in to continue.
Paylaşımın Dinmek Bilmeyen Yağmuru ..Forum EyLüL SizLerLe

Radyo EyLüL'de Artık Yayında ..Www.radyo-eylul.net
 
AnasayfaPorTaL EyLüLGaleriAramaLatest imagesKayıt OlGiriş yapRadyo

 

 K A N U Y U Ş M A Z L I Ğ I

Aşağa gitmek 
YazarMesaj
ilknur
Özel üye
Özel üye
ilknur


Kadın
Mesaj Sayısı : 133
Yaş : 38
Kayıt tarihi : 19/11/08

K A N  U Y U Ş M A Z L I Ğ I Empty
MesajKonu: K A N U Y U Ş M A Z L I Ğ I   K A N  U Y U Ş M A Z L I Ğ I Icon_minitimeCuma Ocak 23, 2009 7:47 pm

Kan uyuşmazlığı" genel kanının aksine, karı koca arasında değil, gebelik döneminde anne ile karnındaki bebeği arasında söz konusu olabilen normal dışı bir durumdur.

Hangi kan grupları arasında ve nasıl bir uyuşmazlık
olduğunu anlatmadan önce kan gruplarını tanımlamak gerekir. Kanımızda oksijen taşımakla görevli kırmızı kan hücrelerinde bulunan proteinler esas alındığında klasik olarak dört ana kan grubu tanımlanır:
"A", "B", "AB" ve "O" grubu .. Bir de "Rh" söz konusudur.

Birey, "D" proteinine sahipse Rh
pozitif (+), değilse Rh negatif (-) olarak ifade edilir. Rh (-) kişilerin
vücudunda D proteini hiç yoktur ve bağışıklık sistemi için tamamen yabancı
bir maddedir.

Normal koşullarda hamilelik döneminde anne ve bebeğin kanları birbirine
karışmadan plasenta (eş) aracılığıyla oksijen, karbondioksit ve besi
öğelerinin karşılıklı alışverişi gerçekleştirilir. Anne Rh (-), bebek Rh (+)
ise ilk gebelikte herhangi bir sorun olmaz. Bebek doğarken zedelenen
damarlardan bir miktar bebek kanı, Rh (-) annenin kanına karışabilir.

Böylece annenin bağışıklık sistemi tamamen yabancısı olduğu bir proteinle,
"D" proteini ile tanışır ve ona karşı tepki geliştirir. O maddeyi tanımadığı
için yok etmek ister. Beyaz kan hücrelerinin D proteinini yok etmek üzere
ürettiği -o maddeye özgü- sıvısal maddeleri (antikorlar) kullanarak hedefine
ulaşır. Annenin kanında bir tane bile bebek kan hücresi kalmaz, tümü yok
edilir. Bu savaş sona erdiğinde geriye "anti-D antikorları" adı verilen
sıvısal maddeler ve bunları gereksinim duyulduğunda her an yeniden
üretebilecek akıllı beyaz kan hücreleri kalır. İkinci gebelikte çocuk eğer
yine Rh (+) kana sahipse annenin kanında hazır bulunan bu sıvısal maddeler
(antikorlar) kolayca plasenta (eş) engelini aşarak anne karnındaki bebeğin
kanına karışırlar. Bebek kırmızı kan hücreleri yok edilmeye başlanır.

Çocuğun kemik iliği, karaciğer ve dalağı yok edilen kırmızı kan hücrelerinin
yenilerini üretir ve eksilen kanı yerine koyar. Bu aşırı kırmızı kan hücresi
yıkımı ve yapımı sürecinde "bilirubin" adı verilen ve fazlası zararlı olan
bir madde açığa çıkar, bebekten anneye geçer, annenin karaciğeri tarafından
yok edilir. Bebeğin karaciğeri henüz bu maddenin tümünü
zehirsizleştirebilecek kadar gelişmemiştir. Eğer üretilen kırmızı kan
hücresi miktarı yok edilenden az olursa sonuçta bebek ağır bir kansızlığa
maruz kalır, hatta ölebilir. Eğer arada bir denge varsa bebek bir ölçüde
kansızlıkla doğar veya sağlıklı olarak dünyaya gelir. Sorun asıl o zaman
belirginleşir. Çünkü kan hücreleri hala parçalanmakta, yenileri yapılırken
gereken maddeler anneden temin edilememekte, çocuk kendi depolarını
kullanmaktadır. Üstelik açığa çıkan sarı boyar madde niteliğindeki
"bilirubin" bebeğin karaciğeri tarafından yeterince vücuttan
uzaklaştırılamamaktadır. Kanda belli bir düzeyi aşan "bilirubin" göz
aklarına, cilde ve sonunda asıl zararını gösterdiği beyin ve sinir sistemine
yerleşerek yaşamı tehdit etmektedir. Yenidoğan sarılığının ağır
şekillerinde, tedavi edilmeyen çocuklarda adalelerin sertleşmesi, zeka
geriliği gibi kimi geri dönüşümsüz sinir sistemi bozuklukları meydana
gelmektedir.

Yenidoğan sarılığı olan bebeklerde sarı boyar madde "bilirubin"i vücuttan
daha kolay uzaklaştırmak için belli bir dalga boyundaki ultra viyole
ışınları kullanılmaktadır. Bebeklerin uygun sıcaklık ortamı sağlayan küvöz
ya da yataklarda ultra viyole ışığıyla tedavisine "fototerapi" denir.

Yeterli olmadığında bebeğim göbek kordonundan takılan bir sistemle, uygun
bir Rh (-) kanla "kan değişimi" işlemi gerçekleştirilerek yaşamsal tehlike
atlatılır. Geç kalınan durumlarda araz kalması olasıdır. Körlük, şaşılık,
sağırlık, felç gibi ..

Mademki kan uyuşmazlığı ve sonuçları bu kadar ağır olabiliyor, o halde Rh
(-) anneler için koruyucu bazı önlemler alınması gereklidir. Bir anne adayı
eğer Rh (-) kana sahipse, ilk doğum, kürtaj ya da düşüğünden hemen sonra,
bebeğinden kendisine o anda geçmiş olabilecek Rh (+) bebek kan hücrelerine
karşı annenin bağışıklık sisteminde tepki oluşmadan önce girişimde
bulunulmalıdır. Bunun için özel olarak hazırlanmış bir serum vardır: "Anti-D
İmmun Globulin". Bu madde doğumdan (ya da düşük veya kürtajdan) hemen sonra
anneye kaba etten iğne şeklinde yapılmalıdır. "Anti-D İmmun Globulin" kana
karışır, bebekten geçmiş olan Rh (+) kan hücrelerini derhal yok eder.

Annenin bağışıklık sistemi ne olduğu anlamadan işlem tamalanır. Bir süre
sonra "Anti-D İmmun Globulin" doğal ömrünü tamamlar ve kanda yok olur. Oysa
anne kendisi "antikor" geliştirmiş olsaydı bu sıvısal madde uzun süre kanda
kalacak, gerekirse onu yeniden üretebilme yeteneği olan beyaz kan hücreleri
tarafından eksikliği tamamlanacaktı. Pasif olarak verilmiş olan "Anti-D"
için eksikliğin tamamlanması diye bir konu söz konusu değildir. Zamanla yok
olan "Anti-D İmmun Globulin" bu sayede annenin sonraki hamileliklerinde
çocuk için bir sorun oluşturamaz. Yalnız unutulmaması gereken bir konu bu
immun globulinin herbir gebeliğin son bulumunda yeniden uygulanmasının
gerekliliğidir. Kan uyuşmazlığı genel olarak ilk bebekte sorun oluşturmaz.

Sonraki Rh (-) çocuk için zaten bir problem yoktur.
Rh uygunsuzluğu kadar ağır seyretmese de "kan grupları" arasında da
uygunsuzluk söz konusu olabilir. Genellikle annenin "O" bebğin "A", "B" veya
"AB" olduğu durumlarda meydana gelir. Farklı mekanizmalarla ama aynı aynı
prensiplere dayanan süreçler yaşanır. Fakat daha seyrek olarak yaşamı tehdit
eden boyutlara ulaşır.

Sonuç olarak Rh (-) olan annelerin Rh (+) doğabilecek çocukları için önceden
hazırlıklı olunmalıdır. Eğer anne ve baba her ikisi de Rh (-) iseler genetik
kurallarına göre Rh (+) bebekleri olamaz. Eğer anne Rh (-), bab Rh (+) ise
çocuk Rh (-) de olabilir, Rh (+) de. Bu genel bilgi de göz önünde
bulundurulmalı, doğum sonrası bebek kan grubu tayin edilmelidir. Anne Rh
(-), bebek de Rh (-) ise uygunsuzluk yoktur, anneye anti-D immun globulin
yapmak gerekmez. Annenin Rh (+) olduğu durumlarda çocuğun Rh'ı ne olursa
olsun Rh uygunsuzluğu olmaz. Eğer anne ve baba her ikisi de "O" grubu kana
sahiplerse çocukları mutlaka "O" grubu olur. Bu durumda anne ve bebek
arasında grup uygunsuzluğu olamayacağı açıktır. Anne "O", baba "A" ise çocuk
"O" veya "A"; anne "O", baba "B" ise çocuk "O" veya "B"; anne "O" baba "AB"
ise çocuk "A" veya "B" olur ama "O" veya "AB" olamaz. Annenin "A" ya da "B"
olduğu, çocuğun "B" ya da "A" olduğu durumlarda uyuşmazlık nadirdir, hafif
seyreder. Ayrıca bazı alt kan grubu uygunsuzluklarında, hatta hiçbir
uygunsuzluğun olmadığı kimi sıra dışı durumlarda kan uyuşmazlığıyla benzer
klinik tablolar görülebilir, yenidoğan sarılığı meydana gelebilir.

Sağlıklı bir bebek dünyaya getirmek için gebelikte sağlıklı ve düzenli izlem
ön koşuldur. Anne baba adayları, kadın hastalıkları ve doğum uzmanı ile
çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanı arasında işbirliği bu sürecin temelini
oluşturmaktadır. Uygun bir gebelik yönetimi ve doğuma uzman gözetiminde
hazırlık, kan uyuşmazlığı gibi yaşamsal bir sorunun bile kolaylıkla
halledilmesini sağlayacaktır.

Dr. Çağatay Nuhoğlu
Sayfa başına dön Aşağa gitmek
 
K A N U Y U Ş M A Z L I Ğ I
Sayfa başına dön 
1 sayfadaki 1 sayfası

Bu forumun müsaadesi var:Bu forumdaki mesajlara cevap veremezsiniz
Paylaşımın Dinmek Bilmeyen Yağmuru ..Forum EyLüL SizLerLe :: GENEL :: Saglık Bilgisi-
Buraya geçin: